Gölbaşı Güncel Haber
HV
18 MAYIS Cumartesi 14:09

Süveyş Kanalı İçin Yapılan Anıt ,ABD Özgürlük Anıtı

Mehmet Uluçay
Mehmet Uluçay
Giriş Tarihi : 29-09-2022 21:11

         "Osmanlı, dış borçlanmaya gittiği bir yatırım kararı almıştı. Kızıldeniz ile Akdeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı projesi, Mısır Hidivi Sait Paşa tarafından Sultan Abdülmecit’e sunuldu. Sözleşmenin bir maddesinde Müslüman ahalinin alışkın olmadığı bir detay vardı.Kanalın Akdeniz'e açılan Port Said Liman kentine, bir fener olarak kullanılmak üzere büyük bir heykel konulacaktı.Sanata düşkünlüğü ile tanınan Abdülmecit onay vermişti ancak 38 yaşında vefat etti.Halefi Abdülaziz tahta geçti.Kardeşinin projesini sahiplendi.Söz konusu heykel Fransızların ünlü sanatçısı Frederic Auguste Bartholdi'ye sipariş edilmişti.Heykelin ayakta durması için çelik bir iskelet gerekiyordu. Bu görevi de Eyfel Kulesi’nin mühendisi Gustave Eiffel üstlendi. Fakat Osmanlının yaşadığı parasızlık projeyi etkiledi. Ödemesini alamayan Bartholdi, heykeli teslim etmedi. Fransa ise ABD ile yakınlaştığı bu dönemde, yeni müttefikine bir hediye vermek istedi. Bu siparişi de Bartholdi aldı. Hemen kolları sıvayan sanatçı, Osmanlı’ya göndermediği eserine bazı rötuşları yaptı.

Osmanlının teslim alamadığı bu eser Amerika'nın önemli simgelerinden biri olan Özgürlük Anıtı olacaktı. Kimi kaynaklar,bir heykelin Müslüman bir ülkede huzursuzluk yaratacağı endişesiyle tamamlanmadığını öne sürse de asıl sebep paraydı.Zira Abdülaziz'in Fransa seyahatinde gördüğü heykellere hayran kaldığı gibi,kendisini at üzerinde tasvir eden bronz heykel, İstanbul'daki Beylerbeyi sarayında ziyarete açıktır." ( Dursun Ali Yaz I ANTİK ÇAĞDAN GELECEĞE PARA shf.216

Heykelin özellikleri:"Osmanlı'nın gizli mirası: Özgürlük Heykeli

Bakırdan yapılan Özgürlük Heykeli, Fransa tarafından kuruluşunun 100. yılı nedeniyle ABD'ye hediye edilmiştir,1884-1886 yılları arasında inşa edilmiştir.ABD'nin New York şehrindeki Özgürlük Adası'nda yer alır.Fakat her şeyden önce, bu heykelin esas sahibi Osmanlı idi..93 metre yüksekliğindeki Özgürlük Anıtı ilk olarak 1860’larda, ilk olarak Osmanlı İmparatorluğu yönetimindeki Mısır'ın Hıdiv'i Said Paşa'nın Süveyş Kanalı inşası için imzaladığı antlaşmanın gereği olarak Süveyş Kanalı'ndaki Port Said Limanı'nın girişine konulmak üzere planlanmıştır.

Ancak dönemin Osmanlı Sultanı Abdülaziz tarafından peşinatı ödendiği halde dikilen heykelden ötürü yerel huzursuzluk çıkacağı endişesiyle, Kavalalı soyundan Hidiv İsmail Paşa planlanan yere inşasını istememiştir.

Fransız bir heykeltraş olan Frederic Auguste Bartholdi'ye ısmarlanan bu heykel, bakır ve çelikten yapılarak tamamlanmış, fakat daha sonra Mısır’a dikilmesinden vazgeçilmesiyle Paris’te bir depoya kaldırılmıştır.

Tasarlanan bu ilk heykel Kızıldeniz ile Akdeniz’in birleştiği yere koyulacak firavunlar zamanının giysilerine bürünmüş bir kadın şeklindeymiş ve elinde 'Asya'nın ışığının Mısır'dan geldiğini' sembolize eden bir meşale tutuyormuş.Bu olaydan 20 yıl sonra 1885’te Fransa hükümeti ABD ile olan iyi ilişkilerinin bir göstergesi olarak büyük bir heykel yaptırmak istediğinde yine aynı heykeltıraşın kapısı çalınmış.Hazır durumda olan heykel depodan çıkarılmış, heykeltraş Bartholdi ve Gustave Eiffel (Eyfel kulesinin mühendisi) birlikte

çalışarak bazı değişikliklerle heykeli yenilemişler ve heykeli böylece New York sahilinde Liberty Adasına yerleştirilmiştir.

Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer'ın dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik etmiştir.

Özgürlük Heykeli 1884 yılında Fransa'da tamamlandıktan 1 yıl sonra 350 parçaya bölünüp 214 sandık içinde New York limanına ulaştırılmıştır. Parçalar, 4 ay içinde kaidenin üzerinde yeniden birleştirilmiş ve 28 Ekim 1886 tarihinde binlerce izleyicinin önünde açılışı gerçekleşmiştir.93 metre yükseklikte olan Özgürlük Anıtı bakır ve çelikten yapılmıştır. Kaide, kadın heykeli, taç, meşale ve kitabeden oluşuyor.

Kaide; Amerikalılar tarafından inşa edilmiştir. Kaidenin yüksekliği 47 metredir. Heykelden bir metre daha yüksektir. Heykel özgürlüğün simgesi olduğu için Liberty Adası’nda kurulmuştur. New York’a deniz yoluyla gelenlerin ilk gördükleri bu heykel olması için kaide yüksek tutulmuştur.

Heykel: Bir ayağında kırılmış zincirler vardır. Sağ ayağı öne doğru uzanmış, adım atar gibidir. Bu haliyle zulüm ve kölelikten kurtulup, özgürlüğe adım attığını simgeliyor. Heykelin tasarımında üç farklı görüş vardır. Bir kesim model olarak ünlü dikiş makinesi markası Singer’in kurucusunun eşi Eugenie Boyer’in kullanıldığını iddia ederken, bir kesim heykeltraş Bartholdi’nin annesini model olarak kullandığını iddia etmektedir, bir kesim ise Roma Tanrıçası Libertas’ın kullanıldığını savunuyor. Bu tezlerden en kuvvetli olanı Bartholdi’nin annesinin model olarak kullanıldığı tezidir.

Kitabe: Amerikalıların imzaladığı Bağımsızlık Bildirgesi’ni simgeliyor. Bildirgenin imzalandığı tarih olan 4 Temmuz 1776 yazıyor. Bu nedenle 4 Temmuz Amerikalılar için Bağımsızlık Günü’dür.

Taç: Tepesinde 7 sivri uç vardır. Uçların her biri bir kıtayı simgeliyor. Uçların her biri 9 fit uzunluğa ve 150 ton ağırlığa sahiptir. Taçın içinde 10-15 kişinin sığacağı boş alan bulunuyor. Gece vakti taçtan yedi ışık yayılıyor.

Meşale: Heykelin sağ elinde ve havaya uzatılmış halde duruyor. Sık sık yıldırım çektiği için en son 1984’de yenilenmiştir. Bakır üzerine altın kaplama yapılmıştır."

YORUMLAR